سپهرداد

Hurtling through the dark night

سپهرداد

Hurtling through the dark night

سپهرداد

دارم نگاه می‌کنم. و چیز‌ها در من می‌روید. در این روز ابری چه روشنم و چه تاریک. همه‌ی رودهای جهان و همه‌ی فاضلاب‌های جهان به من می‌ریزد. به من که با هیچ پر می‌شوم. خاک انباشته از حقیقت است. دیگر چشم‌های من جا ندارد... چشم‌های ما کوچک نیست. زیبایی و زشتی کرانه ندارند...
@
قبل‌ها زیر عنوان وبلاگ می‌نوشتم: «می‌نویسم، پس بیشتر هستم». روزگاری بود که بودن و بیشتر بودن را خیلی دوست می‌داشتم. ولی گذشت. حقیقت عظیم لاتفاوت بودن بودنم و نبودنم من را به ولایت هوا فرستاد. اینکه حالا باز هم دارم می‌نویسم دیگر نه برای بودن و نه برای بیشتر بودن بلکه فقط برای عادت است.
@
ما همانی می‌شویم که پی در پی تکرار می‌کنیم؛ بنابراین فضیلت فعل نیست عادت است.
@
پیاده روی را دوست دارم. آدم‌ها را دوست دارم. برای خودم قانون‌های الکی ساختن را دوست دارم و به طرز غم انگیزی معمولی هستم...
@
و مرد آنگاه آگاه شود که نبشتن گیرد و بداند که پهنای کار چیست.
@
جاده. مسافر. سربازِ پنج صبح. دانشجوی ترم صفری. دختری که چشم هایش نمی درخشد. اندوه. نفرت. عشق. از همین‌ها...
@@@
هیچ گونه ثباتی در موضوعات و سبک نوشته‌های این وبلاگ وجود ندارد.
@@@
ستون پایین:
پیوندهای روزانه، معمولا لینک سایر نوشته‌های من است در سایت‌ها و مطبوعات و خبرگزاری‌ها و...
کتاب‌بازی، آخرین کتاب‌هایی است که خوانده‌ام به همراه نمره و شرح کوچکی که در سایت گودریدز روی‌شان می‌نویسم.
پایین کتاب‌بازی، دوچرخه‌سواری‌های من است و آخرین مسیرهایی که رکاب زده‌ام و در نرم‌آفزار استراوا ثبت کرده‌ام.
بقیه‌ی ستون‌ها هم آرشیو سپهرداد است در این سالیانی که رفته بر باد.

ایمیل: peyman_hagh47@yahoo.com
کانال تلگرام: https://t.me/sepehrdad_channel

بایگانی

۱۲ مطلب در دی ۱۳۸۸ ثبت شده است

یک سالگی

۳۰
دی
امروز این وبلاگ یک ساله شد.

دیشب با این که امروز امتحان داشتم و روزهای آتی پشت سر هم امتحان های خوف و خفن خواهم داشت نشستم به وارسی آرشیو سپهرداد. نشستم نظراتی را که پای نوشته ها بود خواندم. نظراتی که در این دوازده ماه نوشته شده بود. زیاد نبودند. سه چهار نظر برای هر نوشته. نیم ساعتی فقط کارم خواندن شان بود. نوشته های خودم چرند بودند. پوچ و هیچ. همچون خودم. فقط بعضی نظرها برایم جالب بودند. بعد از یک سال خواندن شان آن ته ته های دلم را گرم می کرد که درست است که من مزخرف و بیهوده بوده ام اما باعث بروز همچین نظرهایی شده ام. آدم هایی هم که نظر داده بودند برایم جالب بودند. آدم هایی که یک روزهایی خواننده ی این وبلاگ بودند . بعضی هاشان من را نمی شناختند. همراهم بودند. بعد کم کم شناختندم. دیدند از من خوش شان نمی آید و کم کم رها شدند. بعضی ها هم می شناختندم . من تغییر کردم. خط بندی هایم جور دیگری شد. دنبال چیزهای دیگری افتادم. خوش شان نیامد. یارم بودند. رها شدم. اما به قول آن خانم خوشگله دنیا محل گذره. آدم هایی دیگر آمدند. دوستانی جدید. گه گاه از منِ جدیدم خوش شان می آمد. اما دوستانی قدیمی هم بودند. کسانی با این بلاگ دوباره پیدا شدندو و چه قدر دوباره پیدا شدن شان لذت بخش بود. و البته آن هایی هم که با خواندن این جا حالم را می پرسیدند بودند و...

ولش کن. حال و حوصله ی حرف های صدتا یک غاز در مورد زندگی و دنیا و این مزخرفات را ندارم. فقط می خواستم بگویم این وبلاگ بخشی از روزهای بیست سالگی ام را در خودش داشته و حالا یک ساله شده و دو تا چیز دیگر:

وبلاگ دیگرم (سپهرداد پریم) را همین جوری برای نوشتن چسناله های بی دنباله ام ساختم. درش نظر می شود داد. فقط نظرها عمومی نمی شود و فقط خودم می خوانم. دلیلش هم هیچی. این جوری خیلی صاف و ساده تر می نمایاند!

چند نفری هم این ستون پیوندهای روزانه ی کنار را دنبال می کردند. سعی می کردم خواندنی های خوب را لینک بدهم آن جا. حالا اگر کمی در این صفحه پایین تر بروید یک ستون جدید دیگر پایین ستون های دیگر می بینید که کمی بی رنگ و رو است:peyman's shared items. خواندنی های خوب روزانه را از این به بعد آن جا می نویسم. رویView all که کلیک کنید کل خواندنی های روزانه ای که خوشم آمده را می بینید. اگر پیوندهای روزانه را دنبال می کردید پیشنهاد می کنم توی گوگل ریدرتان من را فالو کنید.

همین.

  • پیمان ..

1998

۲۴
دی

آن روز که توی بی آرتی موقع برگشتن حسین هندزفری اش را درآورد و نشستیم به گوش کردن آن آهنگ ها نوستالژی خونم خیلی بالا رفت. شنیدن آهنگ های "خونه ی مادربزرگه" و "علی کوچیکه آن مرد کوچک" و "جیمبو" و "مدرسه ی موش ها" و "پت و مت" هر آدمی را حالی به حالی می کند چه برسد به من. اما چیزی که باعث شد آن روز آمپر نترکانم نبودن این آهنگ بین آن آهنگ ها بود: @@@

آهنگ جام جهانی 1990.

 زمان جام جهانی 1990 من فقط شش ماهم بود. همان روزها بود که رودبار زلزله آمد. مادرم می گوید که شدت زمین لرزه آن قدر بوده که تهران هم لرزیده و پدرم من را در خواب بغل کرده دویده رفته بیرون از خانه و... نه. جام جهانی 1990 برای من نوستالژیک نبود. آهنگش چرا. خیلی. آخر تا سال ها فکر می کردم که آهنگ مخصوص جام جهانی 1998 آن آهنگ است. نگو تلویزیون ایران به جای آهنگ جام98 این اهنگ را قبل از بازی ها پخش می کرده. و به همین خاطر این نوا این آهنگ رفته تو ما فیها خالدون مغزم. بله، این جام جهانی 1998 است که به یاد ماندنی است. جاوید است.

ایران هم در آن جام بود. با آن صعود ناپلئونی و افسانه ای اش. روز بازی ایران استرالیا من مدرسه بودم. کلاس دوم دبستان. شیفت بعدازظهر مدرسه ی جوادالائمه ی منطقه ی 4. سر کلاس بودیم. معلم مان خانم عفتی بود. مشق می نوشتیم که بابای مدرسه آمد گفت ایران دوهیچ عقب است. سر همه ی کلاس ها می رفت می گفت. زنگ تفریح از بلندگوی مدرسه گزارش بازی را پخش کردند. دوباره رفتیم سر کلاس نشستیم. باز هم مشق می نوشتیم که آقای فراهانی(بابای مدرسه) آمد گفت ایران گل زده. مدرسه مان بزرگ بود. بیست و شش هفت تا کلاس داشت و بعد از چند دقیقه دوباره آمد گفت بازی دو دو شده. و همه ی پنجاه نفرمان سر کلاس جیغ کشیدیم و دست زدیم. فکر کنم آن روز آقای فراهانی با آن هیکل چاقش دائم توی راهروی مدرسه مشغول اعلام نتیجه بود!

جام جهانی 1998.

شب ها کارم تماشا کردن بازی ها بود. دغدغه ای نبود. غمی نبود. ترسی نبود. اضطرابی نبود. وقت فراوان بود. کاری برای انجام نبود. چند دقیقه قبل از بازی ها می نشستم پای تلویزیون و منتظر می شدم تا این آهنگ فوق العاده پخش شود:@@@. بعد رضا جاودانی بیاید بگوید ارتباط مان با فرانسه برقرار شده. و بعد جواد خیابانی بازی فرانسه عربستان را گزارش کند. همان که فرانسه عربستان را چهار گله کرد و زین الدین زیدان توش کله خر بازی درآورد زد ساق یکی از آن شیخ صاعد بن آل کون کش ها را خردو خاکشیر کرد و دو تا بازی محروم شد. یا بهرام شفیع بیاید بازی های برزیل را گزارش کند و از ضربه های اسطقس دار روبرتوکارلوس تعریف کند و...

بازی ایران آمریکا هم بود. و باز قبل از بازی این آهنگ بود و بعدش جواد زرینچه و حمید استیلی و محمد خاکپور و استاداسدی و مهدی مهدوی کیا و... و بعدش هم بوق بوق بوق. شیرینی پخش کردن ها. کف و هوراها. توی خیابان رقصیدن ها و...

روزگار دیگری بود. مردم به یک بردن آمریکا شاد می شدند. و این آهنگ بوی ان روزها را می دهد لامصب... 

  • پیمان ..
تو انتخاب واحد هم دست از سرمون بر نمی دارن

برای دیدن تصویر بزرگ تر کلیلک کنید: @@@

  • پیمان ..

مهدی از سوئد برگشته بود. شام را با هم بودیم و سلمان و صابر و مهدی گل و احمد. بعد از دو سال برگشته بود. تعطیلات کریسمس. و سه سالی می شد که همدیگر را ندیده بودیم. و بعد از این مدت در اولین دیدار سخت در آغوش مان گرفت، تک تک مان را.

شام را با ما بود. و گفتنی ها زیاد داشت برای مان. آن قدر که بعد از شام وقتی رفتیم توی یکی از همان آلاچیق های طلاییه که چای خرما بخوریم هیچ کدام مان به ساعت مان نگاه نکردیم که دیر شده باشد شاید.

اول از سرمای سگی سوئد نالید. سرزمین همیشه سرد. و بعد از مردمان سردتر از هوایش. سوئد برای ما آن طور که او تصویر می کرد عجیب بود. دانشگاهی که در آن هیچ فعالیت سیاسی ای نباشد و دانشجوهایی که سیاست دغدغه شان نباشد برای مان دور از ذهن بود. می گفت تنها به یک دلیل دانشجوها آن جا تحصن می کنند و ان هم این که هوا آفتابی شود. همه شان جمع می شوند جلوی دانشکده و کیف شان را می گذارند زیر سرشان و دراز می کشند و از آفتاب نایاب حظ می برند. همین و همین. و بزرگ ترین دغدغه مردمش آب و هوا است و ما چه قدر خندیدیم به آن ها.آب و هوا؟!  محیط زیست؟!  و خزوخیل بازی هم که جزئی از وجودمان است و پرسیدن احوال دخترها و زن های سوئدی... و آزادی از نوع مطلق جنسی اش و... و چه قدر برای مان مسخره بود مملکتی که درجه بندی حق و حقوقش اول زن ها بعد بچه ها بعد سگ ها بعد گربه ها و بعد مردها بود...

الکترونیک می خواند آن جا. در گوتنبرگ. و من یادم رفت احوال کارخانه ی ولوو در شهرش را بپرسم.

می گفت آن جا ایرانی ها و عرب ها را از یک قماش می دانند. می گفت به آن ها می گویند کله سیاه. و چه قدر کله سیاه را تلخ گفت...

و پیدا بود که در آن دو سال به تک تک مان فکر کرده بود. خاطره ها مرور کرده بود. می گفت آن جا که بودم فقط به چیزهای خوب ایران فکر می کردم، به خاطره ها، دبیرستان مان، خندیدن هامان، این طرف آن طرف رفتن هامان. اما به محض این که رسیدم ایران، وقتی از فرودگاه امام خمینی سوار تاکسی شدم، وقتی توی اتوبان طرز رانندگی وحشیانه ی ایرانی ها را دیدم ضدحال خوردم، آن تصویر خوبی که از ایران توی ذهنم ساخته بودم شکست...

مردی شده بود برای خودش. قدوقامتش هم سوئدی شده بود. یک جورهایی از ما آب دیده تر می نمود. موقع شام از ما عکس انداخت. با این عکس در سوئد خاطره ها می بافد برای خودش...

  • پیمان ..

سلام.

امروز هفتمین روزی است که گرفته اندت. هفت روز است که رنگ و روی خیابان ها و پیاده روهای این تهران لعنتی را نمی بینی. از حال ما خبر نداری. ما هم از حالت بی خبریم. فقط می دانیم که جمعه شب زنگ زده ای خانه گفته ای "من اوینم. حالم خوب است. با من خوب برخورد می کنند." همین و تمام.

امروز از پیاده رویی می رفتم که موزاییک هایش لق بود. زیر بعضی از موزاییک ها آب جمع شده بود. از آن پیاده رو خیلی بدم آمد. پا که روی موزاییک ها می گذاشتم می ترسیدم که آب زیرش بپاشد به پاچه ی شلوارم. چند قدم برداشتم و آبی نپاشید و درست آن موقعی که فکر می کردم به سلامت گذشته ام، پایم را روی موزاییک لقی گذاشتم و آب زیرش پاشید به پاچه ی شلوارم. به این فکر کردم که آن پیاده رو ایران ماست. کشور ماست، که قانون ندارد که راه رفتن در آن سخت است. که راه رفتن بر آن امنیت ندارد که زمین زیر پایت تق و لق است. من ایران مان را این طوری توصیف می کنم. تو یادت هست ایران را چه طور توصیف می کردی؟ همان شعره را می گویم:

آنکس که بداند و بداند که بداند     باید برود غازبه کنجی بچراند

آنکس که بداند و نداند که بداند     بهتر برود خویش به گوری بتپاند

آنکس که نداند و بداند که نداند   با پارتی وبا پول خر خویش براند

آنکس که نداند و نداند که نداند    برپست ریاست ابدالدهربماند

این را توی وبلاگت هم نوشته بودی. یادت هست؟ وبلاگت حالا دیگر تقریبن ترکیده. همه ی پست های سیاسی اش حذف شده. صفحه ی فیس بوکت هم ترکیده. صادق هم تمام مطالبت را از توی وبلاگ بچه های دانشکده پاک کرد و اسمت را هم از لیست نویسندگان حذف. اما من تمام پست های وبلاگت را توی گودرم دارم... هر از چندگاهی می روم و آن هشت نه تا پستت را مثل یک آلبوم عکس نگاه می کنم. خب، چه کار کنم دیگر؟!

از احوالات ما اگر جویا باشی ملال زیاد است. اما ملال بزرگ مان در بند بودن توست. این جا توی دانشکده یکی از عکس هایت را که خیلی مظلومانه داری به ما نگاه می کنی چسبانده اند به بردهای انجمن اسلامی که یار دبستانی مان محمدحسین را آزاد کنید. این جا همه نگران توایم که آخرش چه می شود؟ راستش می ترسیم. می ترسیم از اتهام هایی که به تو خواهند زد. می ترسیم از خط و نشان کشیدن های این کله خرها برای بازداشت شدگان روز عاشورا و...

تو آن جا چه کارها می کنی؟! روزت چه طور شب می شود؟ بازجوها بداخلاقند؟ غذا می هند؟ آره... می دانم. خوب می دانم بزرگ ترین درد آن تو بودن بی خبری است. بی خبری از همه کس و همه چیز. آن هم برای تو که شبانه روزت به پی گیری خبرها و در جریان بودن می گذشت...

این جا بچه ها بیشترشان مثل سگ درس می خوانند. و غم در بند بودن تو نقل همیشگی محافل مان. آخرین باری که با هم بودیم یادت هست؟ سه شنبه ی دو هفته پیش. بعد از جلسه ی نشریه ی ترنج که با هم برگشتیم خانه. نه تو و نه من و نه محمد حال نداشتیم که از امیرآباد تا انقلاب را پیاده برویم و توی ایستگاه جلوی دانشکده ایستادیم و منتظر اتوبوس شدیم. و بعد توی اتوبوس و توی بی آرتی با هم گپ زدیم. یادت که هست؟ چه دارم می گویم؟! آدم توی بند جز خاطرات را مرور کردن مگر کاری هم می تواند بکند؟ از این شش ماه حرف زدیم و درس و مشق و آیت الله منتظری. و تو خسته بودی. از همه ی این بازی ها خسته بودی. می گفتی این ترم تمام شود از ترم بعد می نشینی به درس خواندن. می گفتی از ایران خواهی رفت. می گفتی درس می خوانی و از این خراب شده می روی. می گفتی فقط این ترم تمام شود... و این ترم لعنتی تمام بشو نیست.

می دانی؟ این روزها بیش از هر زمانی احساس عجز و ناتوانی می کنم. حس می کنم صدایم مثل صدای مورچه است. خودم هم حتا صدایم را نمی شنوم. و با این صدای مگوری فریاد می زنم که تو را روز عاشورا توی ایستگاه مترو ساعت یازده صبح بی این که کاری کرده باشی گرفته اند و هیچ کس صدایم را نمی شنود. و حتا اگر بشنود هیچ اتفاقی نمی افتد...

بی خیال.. شاید به قول خودت: هی فلانی، زندگی شاید همین باشد.

سر سلامتی ات این شعر استاد را هم بخوان. به امید آزادی ات. به یاد روزهای گذشته، با آرزوی این گونه ماندنت:

درین شب ها
که گل از برگ و برگ از باد و باد از ابر می ترسد
درین شب ها
که هر ایینه با تصویر بیگانه ست
و پنهان می کند هر چشمه ای
سر و سرودش را
چنین بیدار و دریاوار
تویی تنها که می خوانی
تویی تنها که می خوانی
رثای قتل عام و خون پامال تبار آن شهیدان را
تویی تنها که می فهمی
زبان و رمز آواز چگور ناامیدان را
بر آن شاخ بلند
ای نغمه ساز باغ بی برگی
بمان تا بشنوند از شور آوازت
درختانی که اینک در جوانه های خرد باغ
در خواب اند
بمان تا دشت های روشن ایینه ها
گل های جوباران
تمام نفرت و نفرین این ایام غارت را
ز آواز تو دریابند
تو غمگین تر سرود حسرت و چاووش این ایام
تو بارانی ترین ابری
که می گرید
به باغ مزدک و زرتشت
تو عصیانی ترین خشمی که می جوشد
ز جام و ساغر خیام
درین شب ها
که گل از برگ و
برگ از باد و
ابر از خویش می ترسد
و پنهان می کند هر چشمه ای
سر و سرودش را
درین آفاق ظلمانی
چنین بیدار و دریاوار
تویی تنها که می خوانی

  • پیمان ..

9دی1388

۰۹
دی
با تمام وجودشان فریاد می زدند: مرگ بر موسوی. مرگ بر کروبی. و بانگ برمی آوردند که: زندانی سیاسی اعدام باید گردد. و من یاد یاد ام اچ ام می افتادم که خونش چه قدر برای این ها شیرین است و به این فکر می کردم که این ها به رهبران شان مجوز چه جنایت هایی را دارند می دهند...

عکس از خودم!

  • پیمان ..

توی کنکور رتبه­ی بالایی من بود. اختلاف­مان فقط یک عدد بود و خوش بختانه این اختلاف کوچک مانع از هم­رشته­ای شدن ما نشد. روزهای اول صفا و صمیمیت ذاتی اش عجیب به من دل­گرمی می­داد. کسی بود که ازش خجالت نمی­کشیدم. هر جور که راحت بودم حرف می­زدم. نگرانی­های مزخرفم را می­گفتم و از گشادی­هایم می­نالیدم بی این که بیم مسخره شدنم را داشته باشم. اوضاع احوال درسی مان هم مثل هم بود. هر چه قدر که جلوتر می­رفتیم جدی­تر می­شد. هیچ وقت آن روز ابری فروردین ماه را یادم نمی­رود. بعد از امتحان نیم ترم فیزیک دو بود. آسمان کبود رنگ بود و هوا پر از بوی شکوفه­ها. من و ممد دادگر و او دو ساعت تمام پایین دانشکده­ی فنی کنار یادبود انجمن اسلامی ایستادیم و دو ساعت تمام گپ زدیم. دوبه شک بود که برود عضو انجمن اسلامی بشود یا نه. انتخابات درون دانشکده ای انجمن­های اسلامی دانشگای تهران نزدیک بود و او شک داشت که کاندید شود یا نه. می­دانست که اگر کاندید شود همه انتخابش می­کنیم. و کلی گپ زدیم و بحث کردیم. آن قدر که آخر بغض ابرهای تیره ترکید و ما گرسنه­مان شد و رفتیم بیرون دانشگا که ساندویچ بزنیم.

عکس از وبلاگ یادداشت های اتفاقی

کاندید شد. عضو انجمن دانشکده شد. روزهای داغ انتخابات رسیدند. پر از شور و هیجان و غوغا شد. هواخواه دوآتشه­ی میرحسین شد. و بعد از انتخابات هم ساکت نماند...

چند وقت پیش، پست علیرضا عاشوری را که نوشتم برایم کامنت گذاشت که: "وقتی دیدم با ع.ع بی گناه چیکار کردن مصمم تر شدم."

و الان باورم نمی­آید که این تصمیم­ش به این شکل عملی شده باشد...

آهای لعنتی ها،"ام اچ ام" را آزاد کنید...

 

 

پس­نوشت: بر شما باد خریدن و خواندن مجله­ی "ایران دخت" به سردبیری محمد قوچانی... پس از ماه­ها بار دیگر با دکه های روزنامه فروشی آشتی کرده ام با این مجله...

  • پیمان ..

میدان تجریش. هوا خنک. من و اسماعیل. ترافیک عجیب میدان تجریش. و ما دو تا که از امامزاده صالح زده ایم بیرون. طبال های آبادانی توی حیاط امامزاده طبل می زنند. عده ای دورشان جمع شده بودند و عده ای هم صف کشیده بودند برای غذا. صدای طبل ها توی حیاط امامزاده می پیچید و در من حس انذار به وجود می آورد: اتفاقی قرار است بیفتد. اما آن جا نماندیم. زدیم از صحن و حیاط امامزاده بیرون. یک بار دور میدان تجریش می گردیم. ساعت هفت است و من نمی دانم به کدام طرف برویم. قرار نیست آن جا بمانیم. برویم جماران؟! سید محمد امشب سخنرانی دارد امشب آن جا و مراسم سینه زنی هم حتم هست آن جا. شب عاشورا است. شب تولد من هم هست. امشب بیستمین سال زندگی ام تمام می شود. نهایت سالی یکی دو بار گذارم به تجریش بیفتد و نمی دانم که این جا همیشه ترافیک است یا نه. ولی حس می کنم این ترافیکی که به سمت نیاوران است عادی نیست. شت تولدم است و اسماعیل به فرمان من. . دلم می خواهد راه بروم. کشیده می شویم به سمت ولی عصر و پیاده روی خیابان ولی عصر ما را به خود می کشاند... بار دیگر سقوط...

پیاده رو خلوت است. خیابان شلوغ است. ترافیکی بس عظیم. دختر و پسری جلوتر از ما آرام و سلانه سلانه با ناز و اطوار راه می روند. ازشان جلو می زنیم. می رسیم به پسری که دو دختر کنارش راه می روند. کنار دکه ی روزنامه فروشی می ایستیم تا اسماعیل آدامس بخرد. یکی از دخترها هم می آید و سه نخ مارل بورو می خرد. حالم را به هم می زند و فحش رکیکی زیر لب حواله اش می دهم. تند تر راه می رویم تا ازشان دور شویم.

و حالا فقط ماییم و پیاده روی بی کس خیابان ولی عصر با تمام مغازه های تعطیل و خاموشش. چنارها تنومندند و هوا خنک است. حرف نمی زنیم. راه می رویم فقط. گه گاه جمله ای می پرانیم از ترافیک بی پایان خیابان ولی عصر در این شب خلوت.... نبش یکی از کوچه ها تکیه ای برپا است. شیرکاکائوی داغ پخش می کنند به همراه نوحه یی از آهنگران. "سلام بر حسین" و "لعنت بر یزید"ی بالا می اندازیم و شیرکاکائو را سر می کشیم و عجیب می چسبد.

به تقاطع ولی عصر و چمران می رسیم. سوار اتوبوس می شویم تا ما را با سرعت برق و باد برساند به پایین خیابان ولی عصر...

%%%

به سمت میدان فردوسی پیاده می رویم. شب تهران است. شب عاشورای تهران است. پیاده روی خیابان انقلاب خیلی خلوت است. می گویم: امشب شب تولدمه. چی می خوای مهمونت کنم؟!

اسماعیل می گوید: شب عاشورایی کجا بازه که تو بخوای مهمونم کنی؟!

می گویم: پس در آغاز سومین دهه از زندگی م یه چیزی بگو همیشه یادم بمونه...

-چی بگم؟!

-یه چی بگو یادم بمونه. به دردم بخوره.

-این جارو نگاه کن. ببین چند تا سایه داریم.

-تشکر می کنیم.

-جدی می گم. نگاه کن این جا رو. یه سایه ی درازقلی داری. یه سایه ی کوچولو. یه سایه اندازه خودت. یه سایه کم رنگ، یه سایه پررنگ.

نگاه می کنم به سایه های خودم در جلو و عقبم و به نور چراغ های جلوی مغازه ها و نور تیربرق ها و پروژکتورها.

-کدوم سایه ی توئه؟

-هیچ کدوم.

-تو روحت!

می رسیم به پل بالای تقاطع حافظ و انقلاب. پل کالج. در پیاده رو هیچ کس نیست. هیچ کس. چند لحظه می ایستیم و نگاه می کنیم.

-فردا این جا عاشوراست.

-آره... بیست سالگی فاجعه ست...

  • پیمان ..

آسمان گرفته است. نشسته ام بر صندلی آخر اتوبوس. به میدان فردوسی که می رسیم احساس اندوه شدیدتری می کنم. و از پل کالج که رد می شویم دیگر حوصله ی چیزی را ندارم. نگاه می کنم به ساختمان سوخته ی پایین پل و به مسافرهای اتوبوس که آن ها هم اندوهگین اند. آن قدر ناراحت که هیچ تعجبی در چهره های شان نیست. امیرآباد که می رسم می فهمم "ام" را گرفته اند. شدیدن نگرانش می شوم. دیروز توی متروی امام حسین گرفته اندش. پلیس ها و بسیجی ها ریخته اند توی مترو همه را واداشته اند که بنشینند کف ایستگاه و بعد چهار نفر را بلند کرده اند برده اند. و یکی از این چهار نفر ام بوده. می روم سر کلاس ترمودینامیک می نشینم. چیزی از آنتروپی نمی فهمم. دوست هم ندارم که بفهمم. حالم از همه چیز به هم خورده. بعد از کلاس محمد را هم می بینم. برایم از دیروز تعریف می کند. با صادق و محمد می رویم توی بوفه می نشینیم. محمد می گوید که دیروز به محض این که از ایستگاه مترو آمده اند بیرون چند نفر باتون به دست به استقبال شان آمده اند. قصه ی فرارش را تعریف می کند. پلیسی که افتاده بوده دنبال او و او فرار کرده رفته قاطی یکی از هیئت ها و شروع کرده به سینه زدن. از کلت به دست ها می گوید. و مردمی که دیگر ترسی از باتون و گلوله نداشته اند و می افتاده اند دنبال سربازها. صادق شاکی است. محکوم می کند. می گوید نباید عاشورا این طور می شده. و با محمد جرشان می شود. محمد از ظلم می گوید و این که باید جلویش ایستاد و صادق می گوید این راهش نیست. نباید دیگر به این جور اعتراض ها پرداخت و ادامه داد. آن ها ترسی از کشتن ندارند. و محمد اعصابش خرد می شود می توپد به صادق که تو تابه حال بوده ای که ببینی چه بلاهایی سر مردم می آورند؟

حامد هم سروکله اش پیدا می شود. نیامده وقتی می بیند داریم بحث می کنیم نظر احمقانه ی همیشگی اش را می گوید: باید به دنیا فان نگاه کرد. و هه هه هه می خندد. و جوری این جمله را می گوید که انگار باید همه مان خفه شویم و حرفش را دربست بپذیریم. محمد می گوید: تو دیگه زر نزن. و بلند می شویم می رویم سایت. صادق می نشیند تمام مطالبی را که ام توی وبلاگ گروهی بچه های دانشکده نوشته بوده پاک می کند. اسمش را هم از لیست نویسنده ها حذف می کند. تمام مطالبش را با هم می خوانیم. نظرات را هم می خوانیم. یاد کلی خاطره می افتیم و مطالبش را حذف می کنیم.صادق صفحه فیس بوک ام را هم نابود کرده. انگار که در اینترنت هیچ امی وجود نداشته و ندارد. باز سروکله ی حامد پیدا می شود. شاد و سرخوش و خندان. هر جمله ای که می گوید یک تک خنده هم پشت بندش می زند. انگانه انگار که دیروز عاشورا بوده و به تعداد انگشتان دست و پا آدم کشته اند و به اوضاع افتضاح است و به تعداد موهای سر من آدم گرفته اند و ام را هم گرفته اند و… نمی دانم چه می شود که باز جمله ی احمقانه اش را تکرار می کند: به مسائل باید فان نگاه کرد. دلم می خواهد فحش کشش کنم. یادم به 17آذر می افتد که وقتی بسیجی ها آمده بودند جلوی دانشکده فنی گذاشته بود رفته بود جلوی پزشکی و دورادور نگاه می کرد و هر چه قدر می گفتیم:بابا دانشکده مونو دارن نابود می کنن…. حالم از کوچک بودن، ناچیز بودن و خرد بودنش به هم می خورد. فقط بیلاخی حواله اش می دهم که ای کاش همین را هم حواله اش نمی دادم که لایق همین هم نبود…

%%%

بازی بازنده بازنده ی ما تمامی ندارد. امروز سوار یکی از این بی آرتی های دو کابینه شده بودم. از در جلو سوار شدم. رفتم قسمت وسط ایستادم. آن جا که یک صفحه ی گرد فلزی دو کابین را به هم متصل می کند. نامتعادل ترین جای اتوبوس برای ایستادن آن جاست. قسمتی که هی می چرخد و ثابت نیست. و در ناصافی های خیابان بیش از هر جای دیگر اتوبوس پایین و بالا می شود. پیش خودم فکر کردم که باید به این جای اتوبوس عادت کنم. عادت کنم که هر کاری که در حالت نشسته روی صندلی ها انجام می دادم این جا هم بتوانم انجام بدهم. کتاب خواندن، نوشتن و… فکر کردم که این دایره ی بی ثبات ایران است. جاهای دیگر اتوبوس که کمتر تکان می خورند و کمتر کش و قوس می آیند و ایستادن و شستن در آن ها راحت تر است جاهای دیگر جهان است و این دایره ی وسط ایران است… باید عادت کرد!...

  • پیمان ..

چند تصویر از عاشورای سال گذشته!:

صبح-شهرری-حرم حضرت عبدالعظیم.از دالان بازارچه می آییم بیرون می رسیم به محله ی سرتخت. هوا سرد است.  خوب موقع آمده ایم. اولین دسته می آید. کنار کرکره ی پایین کشیده شده ی مغازه ای روبه آفتاب می ایستیم . محزون می ایستیم.

دسته هایی که می آیند علم ندارند. بیرق سیاه دارند و پرچم هایی در دست کودکان. بچه کوچک ها ته صف ها هستند. مردی چند نان شیرمال خریده و آن ها را بین بچه های ته صف ها تقسیم می کند. نان شیرمال ها خوشمزه هستند. این را می شود از لبخند روی لب بچه ها بعد از جویدن اولین لقمه ی نان شیرمال فهمید. زنجیرهای کوچک شان را می گذارند روی دوش شان بی خیال طبل و سنج و نوحه نان شیرمال سق می زنند. امام حسین براشان مهربان ترین آقای دنیا خواهد بود.

نوحه خوان دسته ی گیلانی های مقیم شهرری سوزناک می خواند. حالی به حالی ام می کند. پیرمردی کنارم روی صندلی تاشو نشسته است. صورتش را بین انگشت اشاره  و شست دستش پنهان می کند و هق می زند.

بچه کوچولویی روی دوش باباش نشسته. حالا قدش از همه بلندتر است. از آن بالا به دسته ها و  زنجیرزنان نگاه می کند و  با دست های کوچولوش سینه می زند.

دسته ی افغانی های مهاجر خیلی طولانی است. تا به حال به عمرم این همه افغان را یک جا ندیده بودم. نوحه خوانشان برای امام حسین افغانی می خواند  و همه شان با شوروحالی وصف ناپذیر به سینه می زنند...

ظهر-بازار تهران-پانزده خرداد-گلوبندک. خیمه را آتش زده اند. خیمه ی بزرگ وسط چهارراه را آتش زده اند و اشک ها جاری شده است و ناله ها و فغان... محشر کبرایی به پا شده است. همه بر سر می زنند و حسین حسین می گویند... زلف سفید پیرمردان سیاه پوش گلی شده است و زن ها هرهره می کنند و می روند به سمت مسجد. مردها پابرهنه می دوند سمت مسجد. در آن میان مرد بی پایی را می بینم  که پهنای صورتش خیس شده است و سینه خیز خودش را می کشاند سمت مسجد و فریاد می زند: یا حسین مظلوم یا حسین مظلوم. کمی عقب تر ویلچرش را می بینم که چپه شده  و چرخ هاش هنوز می چرخند... دستی زنانه مشتی کاه به هوا می پاشد و کاه ها می نشینند بر سروصورت مردان و زنانی که خون می گریند. دستی مردانه سینی ای شربت تعارف مان می کند. انگشتر طلا به انگشت دارد. نگاهم بالا می رود . کراوات سرخ و پیراهن سفیدش را می بینم. می گوید: بفرمایید. لیوانی شربت برمی دارم و…

 

توی مترو بیشتری ها ظرفی غذا توی دست شان است. امروز کسی بی غذا نمی ماند...

شب-کوچه ای از کوچه های محله ای از محله های تهران. کوچه را بسته اند. دو ردیف سفره چیده اند. سفره با نذری ها پر شده .هر کسی سال گذشته نذر کرده و حاجتش را گرفته امسال نذرش را توی سفره ادا کرده. . هر چیزی تویش پیدا می شود. از عروسک و ماشین کوکی و آینه بگیر تا نمک و آش رشته. عروسک ها و اسباب بازی ها برای آن هایی ست که بچه دار نمی شده اند و شده اند. آینه برای آن هایی ست که خانه دار نمی شده اند و شده اند. نمک برای آن هایی ست که روزی شان کم بوده و زیاد شده و... همه کنار سفره می ایستند. چراغ های کوچه خاموش می شوند. دعای فرج. زیارت عاشورا. گفتن حاجت ها در دل و...

 

  • پیمان ..

تاسوعا

۰۴
دی

قبل از این که بچه محصل بشوم بیشتر روزهای کودکی ام را در روستای پدری ام می گذراندم. تا شش سالگی ام. روستای سرشکه که در ده کیلومتری سیاهکل و ده کیلومتری لاهیجان قرار دارد. نزد مادربزرگ خدابیامرزم و پدربزرگم.

روستا فقط یک مسجد داشت. محرم که می شد مردم می رفتند مسجد و سینه می زدند. دسته راه انداختن در کوچه های روستا بین شان رایج نبود. فقط روزهای تاسوعا و عاشورا و سوم امام دسته راه می انداختند می رفتند یک روستای دیگر که امامزاده داشت. خیلی از روستاها این طوری بودند.

روزهای محرم که می رسید یکی از بازی های ما بچه ها می شد دسته راه انداختن. همه ی بجه های محله جمع می شدیم تا دسته ای را که بزرگترها در روزعای تاسوعا و عاشورا و سوم راه می انداختند بازسازی کنیم. پارچه ی سیاهی گیر می آوردیم می بستیم به دو تا تکه چوب و پیش خودمان خیال می کردیم که رویش نوشته: "دسته ی عزاداران بچه های سرشکه." چند تا شاخه ی برگ دار درخت را برمی داشتیم می گرفتیم دست مان خیال می کردیم که این ها کتل هستند و روی شان مثلن نوشته "باز این چه شورش است" یا "این حسین کیست که عالم همه دیوانه ی اوست" یا... بچه ها با کلی التماس و زاری چند تا در قابلمه از مادرهای شان می گرفتند و این در قابلمه ها می شد سنچ های مان و دبه های خالی آب هم طبل های مان. آن وقت جمع می شدیم و من می شدم نوحه خوان شان و می خواندم:

علمدار سپاهم ای برادر/شهید بی گناهم ای برادر

و بچه ها سینه می زدند...

همه ی این ها را گفتم برای این که بگویم این نوحه ی کویتی پور هوایی ام می کند خیلی:@@@

  • پیمان ..

من خوبم

۰۱
دی

کلن احساس خاصی ندارم. در بی احساسی مطلق به سر می برم. حتا دیگر از این که بی احساسم احساس نگرانی نمی کنم. پیاده روی های طولانی در من حسی نمی انگیزند. غروب ها از سه راه تهرانپارس تا خانه مان پیاده برمی گردم. حدود بیست و پنج دقیقه پیاده روی در سربالایی. نه تنها هیچ حسی به من نمی دهد، حتا فکری هم به ذهنم خطور نمی کند که بتوانم باهاش بازی بازی کنم. قبل تر ها این جور پیاده روی ها را دوست داشتم. دوست داشتم همین طور بروم و هیچ وقت به هیچ جا نرسم. بس که حس می داد و فکر برای بازی کردن. حالا برایم هیچ فرقی ندارد. خودم هم قبول کرده ام. خیلی راحت. آدم مهندسی که بخواند همین می شود. اصلن از اقتضائات مهندسی خواندن همین بی احساسی مطلق است. این را محمد می گفت. عمویش این را به او گفته بود. به این یقین رسیده ام که دل من مثل قلعه ی حسن صباح می ماند. تسخیرشدنی نیست!

دیگر چیزی وجود ندارد که بتواند ناراحتم کند. آیت الله منتظری می میرد. امتحان دینامیکم را بسیار بد می دهم. فلانی را می گیرند. برای کسی نامه می نویسم و جوابم را نمی دهد. لیسیده شدن دخترها توسط کی ال ها را می بینم. دانشکده ام محل جنگ و دعوا و گیس و گیس کشی می شود. رادیکالیسم عجیب و دهشتناک را بین دوستان دیروزم می بینم. امنیت روانی ام از دست رفته. این ها هیچ حسی در من به وجود نمی آورند. مثل سربازی شده ام که از بس تیروگلوله و خون دیده پاشیده شدن مغز دیرین ترین دوستش در یک قدمی اش هیچ حسی درش به وجود نمی آورد! نوشته های پرسوزوگداز دیگران درباره ی آیت الله را می خوانم. انگار پدرشان بوده. چه قدر احساس به خرج می دهند این ها! وبلاگ هایی هستند که درشان شعرهایی نوشته می شود. شعرها و متن هایی با ضمیر دوم شخص مخاطب. تو فلانی. تو بهمانی. تو رفتی و من این طور شدم. تو رفتی و من نتوانستم. این "تو"ی نوشته هاشان مزخرف ترین مفهوم تمام عالم است. "تو" کجا بود بابا؟ تو. تو. تو. سرت تو گو(گه)! والا... چند وقتی بعدازظهرها زمانی که حال و حوصله ی رفتن به خانه را نداشتم می رفتم دانشکده ی ادبیات. کتابخانه ی شهید ترکاشوند در طبقه ی سوم. کتابخانه ای با پنجره های بزرگ و محیطی روشن و خلوت. می رفتم می نشستم برای خودم کتاب می خواندم. بسیار خلوت بود. فقط چند نفر در آن بودند که ان ها هم ادبیاتی نبودند. کتاب ریاضی یا فیزیکی جلوی شان باز بود و ورق کاغذی کناردست شان برای حل کردن مساله ای. و من با خودم می گفتم: چه قدر این ادبیاتی ها خرند! این هایی که کارشان خواندن و نوشتن است و باید اوقات شان در کتابخانه ها بگذرد کمتر از همه توی کتابخانه اند! راستش یک زمانی فکر می کردم دانشکده ی ادبیات و فلسفه برایم "جایی دیگر" است. همه ی آدم ها برای خودشان حداقل یک "جایی دیگر" دارند. جایی که فکر می کنند بعد از خلاصی از این جهنمی که تویش هستند به سراغ آن جا می روند. برای خیلی از بچه فنی ها این "جایی دیگر" دانشگاهی ست در آمریکا یا کانادا یا اروپا. برای بعضی ها این "جایی دیگر" بهشت است. برای بعضی ها شهر و ولایت شان. و من هم وقتی خام تر و جاهل تر بودم فکر می کردم این جایی دیگر رشته ای ست از رشته های انسانی... راستش الان درباره ی "جایی دیگر" هیچ حسی ندارم. "جایی دیگر"ی برای خودم خیال پردازی نمی کنم. فکر می کنم همین جایی که هستم بهترین جاست! بی احساسی بد دردی است...

  • پیمان ..