سوم دی ماه 1394

من عکاس جمع بودم. من همانی بودم که بدون کادر گرفتن فرت و فرت عکس می‌گرفتم. همانی بودم که حرفی نداشتم و ‏دوست داشتم فقط ثبت کنم، عکس‌هایی بیندازم که بعدها دل را بفشارد و تنگش کند. و تصویرها... راستش تصویرها هیچ کدام ‏آنی نیستند که در حافظه‌ی دوربین ثبت شده‌اند... ‏

عبور شورولت نُوای تر و تمیزی از کنارمان. بزرگراه خلوت است و من آرام می‌رانم و می‌دانم که احتمالا آخرین باری است که ‏حداقل در ایران، کنار هم می‌نشینیم و رهسپار شرق تهران می‌شویم. اشاره می‌دهد و می‌گوید: کشته‌ مرده‌ی پلاک ‏آمریکایی‌شم... دستش می‌خورد به چتر کاغذی گوشه‌ی پنجره. همانی که توی دریچه‌ی بخاری جاسازش کرده‌ام. چتر کاغذی ‏می‌افتد کف ماشین. می‌گوید: چی بود؟ می‌گویم: چتر یادگاری بود. از 6 ماه پیش که یک شب چند نفری رفتیم ویتامینه‌ خوردیم ‏و بستنی‌فروش محض خودشیرینی چتر کاغذی رنگی گذاشته بود لای بستنی‌. می‌گوید: به هر حال کمرم درد می‌کنه، نمی‌تونم ‏برش دارم الان. می‌گویم: لامشکل. چمدونه می‌خوای چه کنی؟ می‌گوید: یه پسره رو اون‌جا گیر آوردم بیاد فرودگاه دنبالم. تو ‏فیس‌بوک رفیق مشترک‌مان حسین بود. احتمالا ازین بسیجی‌هاست. رفیق حسینه دیگه. باهاش که چت کردم چند بار هر دفعه ‏آخر کار می‌گه یا علی. خنده می‌زنم. می‌گویم: خوبه. می‌ری یه جا که دیگه دخترهای شهرش هوس‌انگیز نیستن. اگرم باشن در ‏خدمتن دیگه. خنده می‌زند. معصوم شده است. دیگر از هیچ چیزی غر نمی‌زند...‏

زیر پل پارک وی خبری نیست. هیچ سماوری و هیچ لبوفروش و باقالی فروشی توی سرما زیر پل و کنار ایستگاه تاکسی‌ها ‏نایستاده. بهنام جلوتر ایستاده. می‌رانم کنار ماشینش و قشنگ نیمی از خیابان را می‌گیریم. پشت‌نوشته‌ی ماشینم خوانا نیست. با ‏فونت تیتر بنرش را چاپ کرده‌ام و چسبانده‌ام به پشت شیشه عقب. باید فونت نستعلیق انتخاب می‌کردم. ولی پشت نوشته‌ی ‏ماشینم را دوست دارم. همان چیزی است که یادم می‌آورد همه چیز مسخره و پوچ است... ماشین‌هایی که رد می‌شوند از کنارمان ‏بوق نمی‌زنند که چرا نصف راه را بسته‌اید. باید تصمیم بگیریم. می‌خواستیم توی هوای سرد زمستان آلوده‌ی تهران چای بزنیم. ‏نیستند. چه کنیم؟ برویم تجریش. می‌رانیم سمت تجریش. ولیعصر خلوت و نورانی است. نورهایی که از کف خیابان تابیده‌اند تا ‏به بلندای چنارها. آرام و بی‌صدا می‌رویم تا تجریش. و بعد روبه‌روی کافه لمیز می‌ایستیم. حال تو رفتن نداریم. هنوز همان اراذل ‏اوباش مکانیک دانشکده فنی هستیم. بچه‌های همان نرکده که رام نشده‌ایم و زنی توی زندگی‌مان نیست. می‌ایستیم کنار خیابان ‏و چای می‌خوریم و شر و ور می‌گوییم و بعد نوبت عکس‌های دو نفره در بی‌تناسب‌ترین پس زمینه‌ی ممکن می‌شود. عکس‌های ‏تک تک ما با حضور ام اچ ام... این‌جا را دوربین ثبت کرده. ‏

صبحش آخرین جلسه‌ی کلاس بود. استاد که کلاس را تمام کرد خودش گفت بچه‌ها بیاید با هم عکس یادگاری بندازیم. پشت ‏بندش گفت: شما نخبه‌های این مملکت‌اید. چند سال دیگر یه کاره‌ای می‌شید. من عکس با شما داشته باشم که بعدا به شما بگم ‏ما با هم کلاس داشتیم و این حرف‌ها. تواضعش فوق‌العاده بود. ‏

وقتی از لاین وسط می‌راندم نمی‌دانم چرا یکهو یاد آن دفعه افتادم که او راننده بود. از فرودگاه امام برمی‌گشتیم. بدرقه‌ی صادق ‏بود. زود رسیده بودیم فرودگاه. از خود صادق زودتر. ساعت 4 صبح رسیده بودیم فرودگاه. توی محوطه‌ی فرودگاه و پارکینگ ‏با هم راه رفته بودیم و بعد صادق را پرانده بودیم و داشتیم برمی‌گشتیم. نمی‌دانم چرا توی فرودگاه از دیدن اشک مادر صادق ‏احساسی شده بودم و من هم گریه‌ام گرفته بود. او هم همین‌طور بود. داشتیم به سمت تهران و طلوع آفتاب حرکت می‌کردیم. از ‏آن صبح‌ها بود که از اتوبان قم-تهران هم تهران و کوهپایه‌هایش معلوم بود و هم کوه بزرگ دماوند، همچون روحی بر آن ‏درندشت وحشی. یکهو شروع کرده بودم از گفتن از سال‌های طی شده. از سال‌های مزخرف طی شده. از عمری که توی دانشکده ‏مکانیک گذرانده بودیم. از حالت شکست‌خورده‌مان. ازین که نشد آن چیزی که باید می‌شد و بازنده‌ی بازی شده بودیم. ‏نمره‌های بدی که دست و بال‌مان را بستند. از 88 و قصه‌هایش. از انجمن اسلامی و قصه‌هایش. از درس‌ها... یکهو یادم آمد سر ‏درس نیروگاه‌های حرارتی، ما یک تیم چهار نفره بودیم که بهترین ارائه‌ی کلاس را برگزار کردیم. یک تیم چهارنفره که برای ‏آن ارائه حسابی زحمت کشیده بودیم. 2هفته هر روز تا 8 شب می‌ماندیم دانشگاه تا راست و ریسش کنیم. یادم آمد که ‏اسلایدهای ارائه‌مان را هنوز دارم... آن روز توی اتوبان قم-تهران از آن جمع چهارنفره ما دو نفر مانده بودیم. محمد را سال ‏پیشش راهی کرده بودیم و صادق را هم آن سحرگاه راهی کرده بودیم و وقتی داشتم از بزرگراه می‌راندم، یادم آمد که از آن ‏جمع چهار نفره فقط من مانده‌ام.‏

@@@

من را نشناخت. بهش حق هم دادم که نشناسدم. اصلا به شخص آدم‌ها نگاه نمی‌کرد. آن قدر شلوغ بود که نمی‌توانست به ‏شخص آدم‌ها نگاه کند. فقط دست می‌داد و تسلیت‌ها را با حالتی خسته می‌پذیرفت. تمام روستاهای اطراف خبر داشتند و مراسم ‏شلوغ بود. ما راه را اشتباه رفته بودیم. یک روستا 20 کیلومتر آن طرف‌تر سر در آورده بودیم. ولی وقتی گفتیم ختم، گفتند ‏آهان باید می‌رفتید آن یکی روستا. راه را اشتباه آمدید. و آخرهای مراسم رسیده بودیم.‏

همسایه‌مان بودند. همسایه‌ی 18 سال پیش‌مان. 2 سال با هم همسایه بودیم و 2 سال هر روز صبح با هم می‌رفتیم مدرسه. ‏مدرسه از خانه‌ دور بود. باید دو تا سربالایی با شیب 45 درجه را هر روز بالا می‌رفتیم و 2کیلومتری راه می‌رفتیم. من سوم ابتدایی ‏بودم و او تازه رفته بود کلاس اول دبستان. صبح‌های زمستان سرد بود و پوست دست هر دوی مان از سرما می‌ترکید و خونین ‏می‌شد. ولی می‌رفتیم مدرسه... همسایه‌ی طبقه‌ بالایی ما بودند. پدرش راننده‌ی تریلی بود. تازه بعد از سال‌ها فهمیدم که چرا ته ‏ذهنم راننده تریلی‌ها از دکترها و مهندس‌ها آدم‌های باشرف‌تری هستند. پدرش مهربان بود. با من مثل مردها دست می‌داد. ‏برای پسرهای 9 تا 16 ساله هیچ چیز لذت بخش‌تر ازین نیست که باهاشان مثل مردها دست بدهند. و وقتی دیروز مامان گفت ‏که پدرش از دنیا رفته جا خوردم. می‌دانستیم که پدرش مریض شده. نمی‌دانستیم که چرا مریض شده. دورادور خبر داشتیم که ‏مریضی عصبی گرفته است. دورادور حتا خبر داشتم که او دارد خرج خانواده را می‌دهد. درس می‌خواند و کار می‌کند و می‌دانستیم ‏که پدرش به خاطر مریضی زود بازنشسته شده و حقوق  از کارافتادگی کفاف زندگی‌شان را نمی‌دهد. و امروز رفتیم مراسم ختم. ‏مامانش مامانم را می‌شناخت. ما هیچ کس را نمی‌شناختیم. هیچ کس هم ما را نمی‌شناخت. فقط رفتیم توی مسجد و تسلیت گفتیم. ‏پدرش هم‌سن پدر من بود... و راستش بعد از 18 سال شناختمش. چهره‌اش تغییر نکرده بود. چهره‌ی من؟!... خب حواسش ‏نبود. بعد می‌رفتم چه آشنایی‌ای می‌دادم آخر؟ نمی‌دانم. مراسم هفتم برگزار نمی‌شد. غروب جمعه‌ی زمستان بود و روستا شلوغ ‏بود و فقط دیدم که پدرش نیست و خودش است و مادرش و برادر کوچک‌ترش.‏

توی راه مامان گفت، مادرش رتبه‌ی دو رقمی کنکور تجربی را آورده بود. 25 سال پیش. آن سال‌ها که کنکور قبول شدن کار هر ‏کسی نبود. ولی نگذاشته بودند برود دانشگاه. دیپلمش را گرفته بود و گفته بودند که باید شوهر کنی. می‌توانست پزشکی ‏دانشگاه تهران قبول شود آن سال‌ها... گفتم چه حیف.‏

@@@

جلوی بستنی‌فروشی می‌ایستیم. می‌روم سفارش می‌دهم. چند دقیقه طول می‌کشد. برای خودم قدم‌رو می‌روم. چانه‌ام را فرو می‌کنم ‏توی یقه‌ی کاپشنم و قدم‌رو می‌روم. احساس پوچی می‌کنم. الان با هم‌دیگر بستنی می‌خوریم خوب می‌شوم. نه... ‏

به مرد و زن جوانی که آن طرف ایستاده‌اند نگاه می‌کنم. زن لاک زرشکی زده و برای مرد آرایش کرده. از من دورند. دلم ‏می‌خواهد همان لحظه به میثم زنگ بزنم بگویم من خَرَم میثم. می‌دونی چه قدر خَرَم؟ یه دنیا خَرَم. همان‌طور چانه در یقه می‌روم ‏تکیه می‌دهم به ماشین و منتظر می‌مانم. روبه‌روی‌مان یک 206 پارک می‌کند. دختری که موهای انبوهش عرض شانه‌اش را ‏طلایی کرده است پیاده می‌شود و می‌رود سفارش می‌دهد و برمی‌گردد. بلند می‌گوید محسن. بابام برمی‌گردد نگاهش می‌کند. ‏پسر توی 206 هم نگاهش می‌کند. می‌رسد کنار ماشین و به پسر می‌گوید: محسن تخمات یخ نکنه یه وقت. نمی‌خوای پیاده ‏شی؟ ‏

بابام من را نگاه می‌کند. من او را نگاه می‌کنم. یک جمله‌ی مشترک توی ذهن‌مان نقش می‌بندد.‏